„The New York Times”: Xi Jinping stawia na wygraną w wyścigu technologicznym z USA

„The New York Times”: Xi Jinping stawia na wygraną w wyścigu technologicznym z USA

Xi Jinping pragnie, aby Chiny wyprzedziły swoich rywali i stały się globalną potęgą technologiczną, nie zważając na problemy gospodarcze czy wojny handlowe. Krytycy pytają, czy to skupienie na technologii nie pomija potrzeb obywateli, którzy zmagają się z trudnościami – pisze Chris Buckley, główny korespondent „The New York Times” w Chinach, który relacjonuje wydarzenia w Chinach i na Tajwanie, koncentrując się na polityce, zmianach społecznych oraz kwestiach bezpieczeństwa i wojskowych.

Podczas dorocznego spotkania chińskiego parlamentu, Xi Jinping wyraźnie zaznaczył, że nie pozwoli, aby jakiekolwiek przeszkody powstrzymały jego plany, by Chiny stały się światową potęgą technologiczną. Ani spowolnienie gospodarki, ani wysokie zadłużenie lokalnych rządów, ani wojna handlowa z USA nie stanowią dla niego zagrożenia.

Spotkanie w Pekinie, zwane Kongresem Ludowym, niegdyś było miejscem, w którym liderzy Komunistycznej Partii demonstrowali publiczną konsultację. Delegaci, choć wybrani przez partię, czasami krytykowali urzędników za problemy, takie jak zanieczyszczenie powietrza. Zdarzały się nawet sporadyczne momenty niezgody wśród najwyższych rangą przedstawicieli władzy.

Xi przekształcił jednak to spotkanie w precyzyjnie zorganizowaną, tygodniową manifestację własnej osoby i swojej wizji. Tym razem wezwał Chiny do dalszego rozwoju zaawansowanych technologii, w tym sztucznej inteligencji, biotechnologii oraz nowych rodzajów broni.

„Xi dostrzegł, jak wielki sukces odniósły Stany Zjednoczone, inwestując w naukę po II wojnie światowej, i chce to powtórzyć” – powiedział Jimmy Goodrich, który bada polityki naukowe Chin jako starszy doradca w RAND Corporation.

„On głęboko wierzy, że tylko przez większą samowystarczalność i globalne przywództwo w nauce Chiny mogą osiągnąć sukces w modernizacji gospodarki, wzmocnieniu zdolności wojskowych i zdobyciu pozycji światowego lidera” – dodał Goodrich.

Ukrytym przesłaniem Xi jest to, że inne działania, takie jak przywracanie zaufania chińskich prywatnych przedsiębiorców, muszą być zgodne z tym większym narodowym celem.

Spotkanie daje Xi możliwość uzyskania publicznego poparcia dla swoich priorytetów. Głosowanie sprzeciwiające się jego planom, w którym uczestniczy niemal 3000 delegatów, stało się niezwykle rzadkie. (Jedynym elementem intrygi była nieobecność Zhao Leji, przewodniczącego kongresu, we wtorek, kiedy sesja się zakończyła; urzędnik powiedział, że miał infekcję dróg oddechowych.)

Agenda Xi opowiadała historię. Pierwszego dnia kongresu Xi spotkał się z delegatami z prowincji Jiangsu – przemysłowej potęgi – i powiedział im, by „skorzystali z innowacji naukowych i technologicznych”. Delegaci byli pokazywani w telewizji państwowej, sumiennie zapisując jego uwagi.

Drugiego dnia Xi wysłuchał raportów od naukowców i przedstawicieli oświaty, podkreślając rolę edukacji w budowaniu Chin jako „wielkiej potęgi naukowej i technologicznej”.

Trzeciego dnia Xi założył zielony mundur wojskowy, by spotkać się z członkami Ludowej Armii Wyzwolenia. Wezwał wojsko do bardziej efektywnego wdrażania planów modernizacji, zwalczania korupcji oraz szybszego stosowania zaawansowanych technologii w celu „przyspieszenia rozwoju jakościowo nowych zdolności bojowych”. Chińska armia pracuje nad myśliwcami nowej generacji, bezzałogowymi dronami, nowymi okrętami podwodnymi i innymi broniami.

Priorytety Xi były także widoczne w rocznym budżecie Chin, który przewiduje wzrost wydatków rządowych na naukę i technologie o 8,3% w tym roku, na edukację o 6,1%, a na wojsko o 7,2%. Rząd zaplanował skromniejsze wzrosty wydatków na opiekę zdrowotną i opiekę społeczną – około 5%.

Budżet chińskiego rządu na naukę i technologie w tym roku wynosi około 172 miliardy dolarów, co stawia Chiny na drugim miejscu po Stanach Zjednoczonych. Jednak cięcia budżetowe w USA za kadencji Trumpa mogą zawęzić tę przewagę. Z inwestycjami firmami, Stany Zjednoczone wydały 806 miliardów dolarów na badania i rozwój w 2021 roku, w porównaniu do 668 miliardów dolarów w Chinach, według szacunków amerykańskiej Fundacji Nauki.

„Przez ostatnie sześć czy siedem lat rywalizacji strategicznej między USA a Chinami, dwa najważniejsze zagadnienia to geopolityka i technologia” – powiedział Wang Hsin-hsien, profesor Uniwersytetu Chengchi w Tajpej, który bada chińską politykę. „W Chinach prawdopodobnie widzą, że mogą być mniej narażeni na presję geopolityczną, ale nie będzie żadnej ulgi w kwestii technologii, zwłaszcza z strony Trumpa”.

Niektórzy krytycy twierdzą, że zakład Xi na cele przyszłościowe odbywa się kosztem pomocy dla chińskich obywateli, którzy mają trudności z wiązaniem końca z końcem. Gospodarka nadal zmaga się z drastycznym spadkiem cen nieruchomości. Liczba emerytów rośnie, a wskaźnik urodzeń spada. Niemniej jednak Xi wydaje się uparty w przekonaniu, że Chiny mogą pokonać swoje problemy, kierując wydatki na projekty technologiczne i modernizację przemysłu.

Jak dotąd Xi nie wskazał gotowości do ograniczenia chińskiego napędu eksportowego po tym, jak Trump wprowadził dodatkowe cła na towary z Chin.

Xi nie wydaje się również martwić żadnymi zagrożeniami dla swojej dominacji politycznej. Po ponad 12 latach sprawowania władzy, nie dał żadnego znaku, że wybierze swojego następcę. Emerytowani liderzy, którzy mogli kiedyś ograniczać jego władzę, większość już nie żyje. Nigdy nie poluzował swojej ścisłej kontroli nad kluczowymi mechanizmami władzy, takimi jak Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego, powiedział Jonathan Czin, badacz w Instytucie Brookings, który wcześniej pracował w CIA i bada chińską politykę.

„Jak dotąd, nie widzę żadnych dowodów na istotne pęknięcia w kontroli Xi. Kto w tym momencie kadencji Xi miałby odwagę kwestionować Xi?” – powiedział Czin. „On używa aparatu antykorupcyjnego jak maczugi, gotowej do zaatakowania każdego potencjalnego przeciwnika”.
Source: https://jagiellonia.org/the-times-xi-jinping-stawia-na-wygrana-w-wyscigu-technologicznym-z-usa